De Zuidelijke Randstad groeit de komende jaren fors. Er komen 170.000 woningen en 85.000 arbeidsplaatsen bij in de steden langs het spoor tussen Leiden en Dordrecht (de Oude Lijn). Het is belangrijk dat deze nieuwe woon- en werkgebieden goed ontsloten worden met het openbaar vervoer. Daarom investeren Rijk en Regio 1,5 miljard in de Oude Lijn en het ontsluiten van woningbouwlocaties om de Oude Lijn. Rijk en regio hebben afgesproken dat inwoners al direct vanaf het begin betrokken worden bij het maken van die plannen voor de Oude Lijn. Daarom konden inwoners tussen 14 maart en 30 april meedenken over belangrijke keuzes rond de Oude Lijn en de stationsgebieden via een Participatieve Waarde Evaluatie (PWE).

Inwoners kregen een keuzemenu  

Een vernieuwend aspect van deze PWE was dat inwoners in een keuzemenu zelf konden bepalen waar zij hun voorkeuren over wilden doorgeven.

• Ze konden hun mening geven over de inrichting van de omgeving van een bepaald bestaand station.
• Over keuzes die worden gemaakt op het niveau van de gehele Oude Lijn (Moeten we nieuwe stations bouwen? De frequentie van sprinters verhogen? Of juist de fietsverbindingen naar de stations verbeteren?).
• Over de inrichting van één van de mogelijke nieuwe stations.

Best beoordeelde PWE raadpleging voor een overheid

7.421 mensen deden mee aan de PWE. Dit waren 2.880 mensen vanuit een panel dat representatieve uitkomsten oplevert voor de Nederlandse bevolking en de bevolking van Zuid-Holland op de kenmerken leeftijd, gender en opleidingsniveau. En 4.541 mensen uit een open raadpleging waar iedereen aan mee kon doen. De 7.421 deelnemers gaven in totaal meer dan 15.000 adviezen over de Oude Lijn en de stationsgebieden van Leiden, Den Haag Laan van NOI, Schiedam Centrum, Dordrecht en over de inrichting van de mogelijke nieuwe stations. Naast de 15.000 adviezen gaven de deelnemers ook 8.000 extra suggesties om de Oude Lijn en de stationsgebieden te verbeteren.

Opvallend aan deze raadpleging was het hoge aantal jongeren onder de deelnemers aan de open raadpleging. In totaal hebben meer dan 1.250 inwoners jonger dan 25 jaar meegedaan aan de raadpleging. Ook deden er meer dan 800 mensen mee aan de raadpleging die op dit moment op zoek zijn naar een woning. De raadpleging heeft duidelijk een nieuwe groep bereikt. Meer dan 80% van de deelnemers gaf aan nog nooit eerder hun mening te hebben gegeven over dit onderwerp aan de overheid.

Deelnemers beoordeelden de raadpleging gemiddeld met een 7,7. Dit is de best beoordeelde PWE raadpleging die ooit is uitgevoerd voor een overheid. 83% van de deelnemers vindt dat de overheid de raadplegingsmethode vaker moet inzetten.

Resultaten keuzetaak over de Oude Lijn

Het valt op dat er in deze raadpleging veel overeenstemming is tussen groepen deelnemers. Als we kijken naar de keuzes van verschillende socio-demografische groepen, dan zien we meer overeenkomsten dan verschillen. Ook zijn er nauwelijks verschillen tussen mensen die in de buurt van stations wonen en reizigers en tussen deelnemers uit het representatieve panel en de open raadpleging.

Investeringen in fietsverbindingen en verbindingen van de bus, de tram en de metro naar bestaande stations worden geadviseerd door een meerderheid van de deelnemers aan de raadpleging. Deelnemers zien dit als een effectief middel om de stations beter bereikbaar te maken, waardoor volgens hen het gebruik van het openbaar vervoer toeneemt. Wat betreft fietsverbindingen kan vooral de veiligheid en aantrekkelijkheid beter en wat betreft de OV verbindingen naar het station kan vooral de frequentie en de aansluiting beter volgens deelnemers. 40% van de deelnemers adviseert om te investeren in mobiliteitshubs.

Ongeveer 40% van de deelnemers adviseert om te investeren in het opschalen naar 8 sprinters per uur. Zo’n 60% van de deelnemers vindt 6 sprinters per uur voldoende. Een groep deelnemers vraagt zich af of het inzetten van langere sprinters niet een betere oplossing is om het probleem van volle treinen op te lossen.

Voor elk nieuw station geldt dat ongeveer 20% van de deelnemers adviseert om het te bouwen. Dit is anders voor de mensen die in de buurt van de nieuwe stations wonen. 78% van de deelnemers uit Rijswijk kiest voor Rijswijk Buiten en 62% van de deelnemers uit Schiedam voor Schiedam Kethel.

Een heel klein deel van de deelnemers adviseert een tunnel om de nieuwe sporen tussen Delft en Schiedam in te passen of om 12 keer per uur een sprinter te laten rijden. Dit is volgens de meeste deelnemers niet de beste manier om de beperkte hoeveelheid geld te besteden.

Resultaten keuzetaken over de stationsgebieden

Veel deelnemers adviseren om in de stationsgebieden meer ruimte te maken voor bomen en planten en voor ondergrondse fietsenstallingen en om minder ruimte te maken voor auto’s en bovengrondse fietsenstallingen. Een reden die vaak wordt genoemd is dat de aantrekkelijkheid van stationsgebieden hierdoor toeneemt. Ondergrondse stallingen zien mensen als een efficiënte vorm van ruimtegebruik. Minder auto’s maken het stationsgebied volgens deelnemers veiliger en rustiger.

Ondanks de grote voorkeur voor ondergrondse fietsenstallingen is er een kleine groep die de voorkeur geeft aan bovengrondse stallingen. Zij vinden bovengrondse stallingen veiliger en toegankelijker. Dit laatste wordt bijvoorbeeld genoemd door mensen met een zware elektrische fiets.

Omwonenden van de stations en reizigers die de stations vaak gebruiken adviseren relatief vaak om meer ruimte te maken voor bomen en planten vergeleken met deelnemers die niet in de buurt van het station wonen en er weinig op reizen.

We zien in Leiden en Dordrecht een specifieke groep woningzoekenden met een gemiddeld opleidingsniveau die adviseert om veel ruimte te maken voor appartementen en kantoren. In Leiden adviseert meer dan de helft van deze groep deelnemers om het busstation te verplaatsen of te overbouwen om ruimte vrij te spelen voor kantoren, appartementen en winkels.

Lees het rapport over de inwonersraadpleging rond de Oude Lijn.